آیا شما هم به خوردن اعتیاد دارید؟
شایدکمی عجیب به نظر برسد که فردی نسبت به خوردن اعتیاد داشته باشد. اما از آنجا که غذا میتواند سطحی از تحریک را در مغز ایجاد کند که ممکن است طبیعی نباشد.
این نظریه که یک فرد میتواند به خوردن غذا معتاد باشد، روز به روز قویتر شده و پشتوانه علمی دارد. مطالعات حیوانی و انسانی نشان دادهاند واکنش مغز برخی افراد نسبت به غذاها همان واکنشی است که داروهای اعتیادآوری چون کوکائین و هروئین نشان میدهند.
غذاهای بسیار خوش طعم خصوصاً غذاهای فرآوری شده غنی از شکر، چربی و نمک هستند. مصرف بیش از حد این نوع غذاها این پتانسیل را در فرد ایجاد میکنند که خوردن به یک عادت برای آنها تبدیل شده و مانند عادت به مصرف مواد مخدر میشود. اعتیاد به غذاهای وسوسه برانگیز و خوش طعم مواد شیمیایی همچون دوپامین را در مغز بالا میبرد. هنگامیکه دوپامین در مسیر پاداش در مغز بالا می رود، به سرعت نیاز به خوردن مجدد ایجاد میشود.
افرادی که علائم اعتیاد به خوردن در آنها بارز میشود، بیشتر و بیشتر میخورند و کمتر و کمتر سیر می شوند. دانشمندان معتقدند اعتیاد به خوردن نقش موثری در چاقی ایفا میکند، با این حال افراد با وزن طبیعی نیز ممکن است اعتیاد به خوردن را تجربه کنند اما بدن این دسته از افراد به صورت ژنتیکی برای کنترل این شرایط آماده است و یا گاهی این افراد با افزایش فعالیت بدنی، این پرخوری را جبران میکنند.
افرادی که به خوردن اعتیاد دارند، نمیتوانند رفتار خود را به آسانی تغییر دهند حتی اگر بارها و بارها جهت تغییر رفتار تلاش کنند. بنابراین به یک روش درمانی موثر برای این تغییر رفتار نیاز دارند.
علائم اعتیاد به خوردن چیست؟
امروزه پرسشنامههایی موجود است که شما میتوانید با پاسخ گویی به سوالات آن متوجه شوید که آیا به خوردن اعتیاد دارید یا خیر. محقیقین بر این باور هستند که افراد دچار اضافه وزن یا چاقی بیش از دیگران در معرض اعتیاد به خوردن هستند. اولین پرسشنامه جهت ارزیابی اعتیاد به خوردن در دانشگاه یورک تورنتو توسط محققین کانادایی با نام YFAS طراحی شد.
– ادامه به خوردن در حالیکه احساس گرسنگی وجود ندارد
– ادامه به خوردن تا زمانی که احساس بیماری ایجاد شود
– احساس نگرانی در رابطه با حذف یا قطع مصرف غذایی خاص
– خروج از خانه به قصد خرید نوع خاصی از مواد غذایی
– بروز حالاتی از جمله افسردگی، نگرانی و استرس یا احساس گناه در اثر مصرف مواد غذایی خاص
راههای درمان اعتیاد به خوردن
داشتن انگیزه قدم مهم در غلبه بر این اعتیاد است و پس از آن مشورت با یک متخصص تغذیه، پزشک، یا یک روانپزشک را در برنامه خود بگنجانید. مشکل شما با به کار گیری چندین راه حل قابل کنترل است:
1- موقعیتهایی را که خوردن شما را تحریک میکنند شناسایی کنید و تا جایی که میتوانید از آن وقعیتها دوری کنید.
2- نوشیدن آب به شما در غلبه بر این اعتیاد کمک فراوانی میکند.
3- یک رژیم غذایی بیطعم را انتخاب کنید. شکر، آرد، چربیهای مختلف و حتی نمک را برای مدتی از برنامه غذایی خود حذف کنید. حذف این مواد به مغز شما فرصتی برای کنترل خوردن میدهد.
4- مواد غذایی که نسبت به آنها دچار اعتیاد هستید از دسترس خود خارج کنید. این مواد ممکن است در شما ایجاد پرخوری کنند.
5- یک الگوی غذایی معمول را پیگیری کنید. افرادی که دچار اعتیاد به خوردن هستند، الگوی غذایی نامناسبی دارند. گاهی وعدههای غذایی را حذف میکنند و گاهی یک وعده غذایی بسیار حجیم مصرف میکنند. در مرحله درمان، تمرکز بر یک الگوی خوردن مناسب شامل 3 وعده غذایی اصلی و 2 میان وعده کوچک است.
6- ارتباط داشتن با افرادی که دارای همین مشکل هستند بسیار مهم است. حمایت این دسته از افراد میتواند به شما کمک کند.
7- گاهی اوقات استرس شما را به سمت خوردن بیش از حد میبرد، بنابراین کنترل استرس به شما کمک فراوانی خواهد کرد.
8- ورزش منظم و روزانه جزئی از درمان است. ورزش علاوه بر ایجاد انگیزه میتواند در کنترل استرس شما نیز مفید باشد.
این مقاله در زمستان 1392 در سایت دکتر شاکر حسینی منتشر شده است.