یبوست

در ابتدا لازم است به این موضوع اشاره کنیم که یبوست یک تعریف  ثابت ندارد و در هر فردی نسبت به فرد دیگر تعریفی جداگانه خواهد داشت. در حقیقت یبوست به کاهش تعداد معمول دفع و یا دفع سخت و مدفوع خشک اطلاق می گردد. بنابراین ممکن است در هر فردی  به گونه ای  متفاوت تعریف می گردد. به زبان ساده‌تر فردی که در روز به طور معمول یک بار دفع دارد اگر طی دو یا سه روز دفع نداشته باشد مبتلا به یبوست شده است ولی فرد دیگری ممکن است هر دو روز یک بار دفع داشته باشد که این روال برای وی کاملا عادی است و یبوست محسوب نمی شود. در حقیقت تعداد طبیعی اجابت مزاج از سه بار در روز تا سه بار در هفته می تواند متفاوت باشد. نکته مهم، توجه به تغییرات در اجابت مزاج بوده و در صورت مشاهده یک تغییر ناگهانی در اجابت مزاج که بیش از دو هفته به طول انجامیده است حتما باید به پزشک مراجعه شود.
یبوست غالبا با ناراحتی شکمی، نفخ و تهوع همراه است. گاهی یبوست آنقدر شدید می شود که موجب بروز بیماری‌هایی مثل هموروئید و یا حتی انسداد روده می شود. دقت داشته باشید که در صورت وجود خون در مدفوع  حتما موضوع را باید به پزشک اطلاع داد.
 
رژیم غذایی
اصولا رژیم های غذایی با فیبر ناکافی عامل اصلی ایجاد یبوست می شوند. مصرف روزانه غلات سبوس دار،نان ،میوه و سبزیجات تازه میتواند در جلوگیری از بروز یبوست موثر باشد. تغییر در رژیم غذایی و روش زندگی، تغییر شغل و یا حتی مسافرت  ممکن است باعث یبوست شود.
دارو درمانی
ملین های محرک
از این دسته داروها میتوان به داروهای حاوی سنا و بیزاکودیل اشاره کرد.این داروها باعث افزایش حرکات روده میشوند.این ملین ها بعد از 6 تا 12 ساعت بعد از مصرف شروع به اثر گذاری می کنند.دقت شود که این داروها حداکثر به مدت یک هفته باید مصرف شوند.مصرف بیش از اندازه این داروها باعث توقف فعالیت روده ها شده و در نتیجه یبوست بدتر می شود.
 
 ملین های حجیم کننده
این داروها  که نمونه بارز آن پودر موسیلیوم می باشد مکانیسم های مشابه حرکات معده  در زمان تخلیه را تقلید می کنند.در حقیقت این ملین ها با جذب آب و تورم و افزایش حجم در روده حجم مدفوع را زیاد کرده و بدین ترتیب به افزایش حرکات روده  و راحتتر شدن دفع کمک می کنند.این ملین ها بعد از چند روز اثر خود را نشان خواهند داد.
نکته قابل توجه در مصرف این داروها افزایش میزان مصرفی آب در طول دوره درمان می باشد.در صورت عدم مصرف آب کافی خود دارو می تواند منجر به انسداد روده شود.
ملین های اسموتیک
لاکتولوز  و شربت منیزیوم از داروهای شناخته شده این گروه می باشند.این دسته از داروها با حفظ مایعات در روده باعث روان شدن و از بین رفتن یبوست می شوند.اثر این دسته نیز بعد از دو روز دیده می شود.این داروها نیز حتما باید با میزان آب زیاد مصرف شوند تا بدن دچار کم آبی نشود.
شیاف گلیسیرین نیز از این دسته می باشد که در عرض یک ساعت اثر خود را نشان می دهد.
ملین های لوبریکانت
پارافین داروی شاخص این گروه است .این دارو با نرم کردن و ایجا پوشش روی مدفوع و نیز کاهش جذب آب توسط روده بزرگ باعث رفع یبوست می شود.مصرف بلند مدت این دارو موجب کاهش ویتامین هایی مانند ویتامین آ ،د ، کا و ای می شود.مصرف این دارو باید با احتیاط باشد و در صورت استفراغ یا برگشت محتویات معده بعد از مصرف  پارافین بلافاصله باید به پزشک مراجعه نمود.
یبوست در کودکان
تغییر در مزاج کودکان به عوامل بسیاری بستگی دارد.نکته مهم اینجاست که هیچ گاه نباید سر خود برای انها دارو مصرف کرد.در بیشتر مواقع با تغییر در رژیم غذایی و افزایش آب مصرفی و نیزمصرف بیشتر فیبر در رژیم غذایی ،مشکل برطرف خواهد شد.
یبوست در زنان باردار
یبوست در بارداری بسیار شایع بوده و بیشتر به خاطر تغیرات هورمونی می باشد.مصرف قرص های مکمل آهن نیز در این دوران یبوست را تشدید می کند. مصرف مقادیر زیاد غذاهای غنی از فیبر و مایعات می تواند بسیار مفید باشد. در این دوران ملین های حجیم کننده خط اول درمان است هر چند در سه ماهه سوم باعث بروز دردهای شکمی شده و باید با احتیاط بیشتری مصرف گردد.در این دوران از ملین های محرک به هیچ وجه نباید استفاده نمود.